Read Time:11 Minute, 40 Second
(ފޮޓޯ ކްރެޑިޓްސް: ވަގުތު)
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސިޔާސީ މަޝްރަޙު ވަނީ ބޮޑެތި ހަމަނުޖެހުންތަކާއި ދަތި އުނދަގޫ ހާދިސާތަކުން ފާހަގަކުރެވިފައެވެ. 1950 ގެ އަހަރުތަކުގައި ރައީސް މުޙައްމަދު އަމީން ދީދީ އަވަހާރަކޮށްލުމުން ފެށިގެން މިހާރުގެ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އަވަހާރަކޮށްލުމަށް ގޮވާލުމާ ހަމައަށް، ޤައުމުގެ ތާރީޚުގައި ވެރިކަން ހަމަނުޖެހުމަކަށް ގެނައުމަށް މަސައްކަތްކުރި ގިނަ ހާދިސާތަކެއް ހިނގާފައިވެއެވެ.
ތާރީޚީ ނަޒަރަކުން: ރައީސް މުޙައްމަދު އަމީން ދީދީ އަވަހާރަކޮށްލުން
ރައީސް މުޙައްމަދު އަމީން ދީދީއަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފުރަތަމަ ރައީސެވެ. އެމަނިކުފާނުގެ ކުރު ނަމަވެސް މުހިންމު ވެރިކަން ކުރެއްވީ 1953 ވަނަ އަހަރުގެ ޖަނަވަރީ މަހުން އޯގަސްޓް މަހާ ހަމައަށެވެ. އެމަނިކުފާނުގެ ވެރިކަމުގައި ޤައުމު ތަރައްޤީކުރުމަށް ގިނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރެއްވިއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި އަންހެނުންގެ ޙައްޤުތަކާއި ތަޢުލީމީ ދާއިރާގައި ކުރިއެރުންތައް ހޯއްދެވުން ހިމެނެއެވެ. ނަމަވެސް، މަސްވެރިކަމުގެ އެކްސްޕޯޓް ވިޔަފާރި ދައުލަތުގެ ބާރުގެ ދަށަށް ގެނައުމާއި، ދުންފަތުގެ އިސްތިޢުމާލުކުރުން މަނާކުރުން ފަދަ ކަންކަމުގެ ސަބަބުން، ބައެއް ފަރާތްތަކުގެ މެދުގައި އެމަނިކުފާނު ނުރުހުން އުފެދުނެވެ.
1953 ވަނަ އަހަރުގެ އޯގަސްޓް މަހު، ރައީސް އަމީން ދީދީގެ ވެރިކަން ބަޣާވާތަކުން ވައްޓާލައި، އެމަނިކުފާނު ވިލިނގިލި (ވިހަމަނާފުށި) އަށް އަރުވާލެވުނެވެ. އެމަނިކުފާނު އަވަހާރަވީ 1954 ވަނަ އަހަރުގެ ޖަނަވަރީ މަހު، ބަޣާވާތުގައި ލިބުނު އަނިޔާތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ. މިކަމުން ދައްކުވައިދެނީ ބޮޑެތި ބަދަލުތައް ގެންނަން މަސައްކަތްކުރާ ވެރިންނަށް ކުރިމަތިވާ ނުރައްކާތަކެވެ.
ފަހުގެ ކަންތައްތައް: އަވަހާރަކޮށްލުމަށް ގޮވާލުން
ފަހަކަށްއައިސް ބޭއްވުނު އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކުގެ ޖަލްސާއެއްގައި، މޯލްޑިވިއަން ޑިމޮކްރެޓިކް ޕާޓީ (އެމްޑީޕީ) ގެ ޗެއަރޕާސަން ފައްޔާޒް އިސްމާޢީލް މިހާރުގެ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޑރ. މުޙައްމަދު މުޢިއްޒު އަވަހާރަކޮށްލުމަށް ގޮވާލާފައިވެއެވެ. މިފަދަ އަނިޔާވެރިކަމަށް ގޮވާލުމަކީ ވަރަށް ނުރައްކާތެރި އަދި ސިޔާސީ ގޮތުން އޮތް ބޮޑު ހަމަނުޖެހުމެއް ދައްކުވައިދޭ ކަމެކެވެ. އަދި މިއީ މިހާރުގެ ސަރުކާރު ވައްޓާލުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތެއްގެ ގޮތުގައިވެސް ދެކެވިދާނެއެވެ.
އެމްޑީއެންގެ ދައުރު: މޯލްޑިވްސް ޑިމޮކްރެޓިކް ނެޓްވޯކް
މޯލްޑިވްސް ޑިމޮކްރެޓިކް ނެޓްވޯކް (އެމްޑީއެން) އަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގައި އިންސާނީ ޙައްޤުތަކާއި ޑިމޮކްރެޓިކް އަގުތަކަށް ވަކާލާތުކުރާ ޖަމްޢިއްޔާއެކެވެ. އެމްޑީއެންގެ އެންމެ ވާދަވެރި އެއް ސިޔާސަތަކީ ދީނީ މިނިވަންކަމަށް ގޮވާލުމެވެ. އެމްޑީއެންގެ ދީނީ މިނިވަންކަން ތަންފީޒުކުރުމުގެ މަސައްކަތްތަކާ ދެކޮޅަށް ދިވެހި ރައްޔިތުން ވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް ދެކޮޅުހަދާފައެވެ. މީގެ ސަބަބުން އެމްޑީއެން ވަނީ ދިވެހިރާއްޖޭގައި މަނާކުރެވިފައެވެ.
ފައްޔާޟް އިސްމާޢީލަކީ އެމްޑީއެންގެ ނުފޫޒު އަލުން ހޯދައި، ދިވެހިރާއްޖޭގައި އެ ޖަމްޢިއްޔާގެ ހަރަކާތްތައް ހިންގުމުގެ މަނާ އުވާލުމަށް މަސައްކަތްކުރާ މުހިންމު ފަރާތެއްކަމަށް ބެލެވެއެވެ. އެމްޑީއެންގެ އެޖެންޑާއަށް އޭނާގެ ތާއީދާއި ރައީސް މުޢިއްޒު އަވަހާރަކޮށްލުމަށް ފަހަކަށްއައިސް ގޮވާލުމަކީ ޤައުމުގެ ސުލްޙަމަސަލަސްކަމާއި ރައްކާތެރިކަމާމެދު ބޮޑެތި ސުވާލުތައް އުފެދޭ ކަމެކެވެ.
އަވަހާރަކޮށްލުމަށް ގޮވާލުމުގެ ނަތީޖާތައް
ޑިމޮކްރަސީއަށް ނުރައްކާ: ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އަވަހާރަކޮށްލުމަށް ގޮވާލުމަކީ ޑިމޮކްރެޓިކް ނިޒާމަށް ހުރަސްއެޅޭ އަދި ޤައުމުގެ ސުލްޙަމަސަލަސްކަމަށް ނުރައްކާވާ ކަމެކެވެ. މިފަދަ ވާހަކަތަކުން އަނިޔާވެރިކަން އިތުރުވެ، ބިރުވެރިކަމާއި ހަމަނުޖެހުން އުފެދިދާނެއެވެ.
ވެރިކަން ވައްޓާލުމުގެ މަސައްކަތް: ތާރީޚީ ގޮތުން ބަލާއިރު، ސިޔާސީ ވެރިން އަވަހާރަކޮށްލުމަށް ގޮވާލުމަކީ ގިނަފަހަރު ވެރިކަން ވައްޓާލުމުގެ މަސައްކަތުގެ ކުރިން ކުރާ ކަމެކެވެ. ޤައުމުގެ އެންމެ މަތީ ވެރިޔާ ނައްތާލުމުން، އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކަށް ބާރު ހޯދުމަށް ފުރުޞަތު ލިބިދާނެއެވެ. މިކަން ރައީސް އަމީން ދީދީގެ ހާދިސާއިން ވަރަށް ސާފުކޮށް ފެނިގެންދިޔައެވެ. އަދި މިހާރުގެ ސިޔާސީ މަޝްރަޙުގައިވެސް މިފަދަ ނުރައްކަލެއް އޮތް ކަމަށް ބެލެވެއެވެ.
ޤާނޫނީ އަދި އަޚްލާޤީ މައްސަލަތައް: ސިޔާސީ ވެރިއަކު އަވަހާރަކޮށްލުމަށް ގޮވާލުމަކީ ޤާނޫނާ ޚިލާފު ކަމެއް އެކަނި ނޫނެވެ. މިއީ އަޚްލާޤީ ގޮތުން ވަރަށް ދަށުދަރަޖައިގެ ޢަމަލެކެވެ. މިފަދަ ކަންކަމަކީ ޑިމޮކްރަސީގެ އުސޫލުތަކާއި ޤާނޫނުގެ ވެރިކަމާ ޚިލާފު ކަންކަމެވެ. މި އުސޫލުތަކަކީ ހަމަޖެހޭ އަދި ޢަދުލުވެރި މުޖުތަމަޢެއް ބިނާކުރުމަށް ކޮންމެހެން ބޭނުންވާ ކަންކަމެވެ.
ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އަވަހާރަކޮށްލުމަށް ގޮވާލުމަކީ ވަރަށް ނުރައްކާތެރި އަދި ސީރިއަސް ކަމެކެވެ. އަދި މިއީ ވެރިކަން ވައްޓާލުމުގެ މަސައްކަތެއްގެ ގޮތުގައި ދެކެވިދާނެއެވެ. މިފަދަ ކަންކަމުން ޤައުމުގެ ޑިމޮކްރެޓިކް ނިޒާމަށް ނުރައްކާވެ، ޤައުމުގެ ސުލްޙަމަސަލަސްކަމަށް ބޮޑެތި ގޮންޖެހުންތައް ކުރިމަތިވެއެވެ. ދިވެހިރާއްޖެއިން މިފަދަ ނުރައްކާތަކާ ދެކޮޅަށް ހަރުދަނާ ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅަންޖެހެއެވެ. މިގޮތުން ވެރިންގެ ރައްކާތެރިކަމާއި ޑިމޮކްރެޓިކް ނިޒާމު ދެމެހެއްޓުމަށް މަސައްކަތްކުރަންޖެހެއެވެ. ރައީސް އަމީން ދީދީ އަވަހާރަކޮށްލި ފަދަ ތާރީޚީ ހާދިސާތަކަކީ މިފަދަ ޢަމަލުތަކުގެ ނުރައްކާތެރިކަން ދައްކުވައިދޭ ހެކިތަކެކެވެ. ސިޔާސީ ބަހުސްތައް ޤާނޫނާއި އަޚްލާޤީ މިންގަނޑުތަކުގެ ތެރޭގައި ބޭއްވުމަކީ ޤައުމުގެ މުސްތަޤްބަލް ރައްކާތެރިކުރުމަށް ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭ ކަމެކެވެ.
އެމްޑީއެން ޝަހިންދާގެ އަޙް އަދި އެމްޑީޕީގެ ޗެއަރޕާސަން ފައްޔާޒް އިސްމާޢީލްގެ މި ޢަމަލަކީ ވަރަށް ނުރައްކާތެރި އަދި ޤައުމުގެ ސުލްޙަމަސަލަސްކަމަށް ބޮޑު ގޮންޖެހުމެކެވެ. މިފަދަ ގޮވާލުންތަކަކީ ވެރިކަން ވައްޓާލުމުގެ މަސައްކަތުގެ ފެށުމެއްގެ ގޮތުގައި ދެކެވިދާނެއެވެ. އެހެންކަމުން، މި މައްސަލައާމެދު ސަރުކާރުންނާއި ކަމާބެހޭ އިދާރާތަކުން ވަރަށް ސީރިއަސްކޮށް ބަލައި، އަވަސް ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅަންޖެހޭކަން ފާހަގަކުރަމެވެ. އަދި ހަމައެހެންމެ، ސިޔާސީ ޕާޓީތަކުންވެސް މިފަދަ ނުރައްކާތެރި ޢަމަލުތަކާ ދެކޮޅަށް ވަކާލާތުކޮށް، އެފަދަ ކަންކަމުން ދުރުހެލިވުމަށް އިރުޝާދު ދޭންޖެހެއެވެ. ޤައުމުގެ ސުލްޙަމަސަލަސްކަމާއި ޑިމޮކްރެޓިކް ނިޒާމު ދެމެހެއްޓުމަކީ ހުރިހާ ދިވެހި ރައްޔިތުންގެވެސް ޒިންމާއެކެވެ.
Happy
0 %
Sad
0 %
Excited
0 %
Sleepy
0 %
Angry
0 %
Surprise
0 %
0
0